Jak psychoterapia może odmienić nasze życie?
20 luty 2023
Seweryn Leszczyński
W tym artykule dowiecie się:
Czym jest psychoterapia?
Kim jest psychoterapeuta?
Kiedy warto rozważyć podjęcie terapii?
W czym terapia może pomóc?
Co to jest psychoterapia?
Psychoterapia to metoda leczenia poprzez relację psychoterapeuty z pacjentem, której celem jest usunięcie zaburzeń zdrowotnych.
O jakich zaburzeniach mowa? Chodzi o zaburzenia psychiczne i fizyczne. Dziś już dobrze wiemy, że zdrowie psychiczne ma wpływ na zdrowie fizyczne i vice versa.
Według encyklopedii PWN: psychoterapia [gr. psychḗ ‘dusza’, therapeía ‘leczenie’] to specjalistyczne metody oddziaływania psychologicznego, które prowadzą do trwałej zmiany w funkcjonowaniu ludzi wykazujących zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania o charakterze psychogennym, np. nerwicowe i psychosomatyczne, osobowości, a także uzależnienia.
Według Prof. Donata Kurpas: Psychoterapia to nie tylko metoda leczenia zaburzeń psychiki. Stosuje się ją również do zmian w strukturze psychicznej i zwiększania potencjału osobowościowego. Psychoterapia wpływa na zmianę postawy i zwiększa rozumienie emocji oraz radzenia sobie z nimi. Pacjent korzystający z psychoterapii nie musi doświadczać zaburzeń psychicznych, a może jedynie odczuwać potrzebę poprawienia jakości swojego funkcjonowania psychicznego. Psychoterapia może m.in. zwiększyć motywację do działania, wzmocnić lub wydobyć pewność siebie czy poprawić komunikację z innymi ludźmi. Terapia przynosi więc korzyści zarówno w zakresie życia osobistego, jak i zawodowego.
Kim jest psychoterapeuta?
Psychoterapeuta to osoba, która ukończyła studia z medycyny (i specjalizację psychiatryczną) albo studia z psychologii albo inny kierunek (pedagogikę, resocjalizację, socjologię, pielęgniarstwo – ale ustawa o zawodzie jest dopiero procedowana). Osoba taka ukończyła ponadto jedną ze szkół psychoterapii, w której odbyła też staże kliniczne. Dlatego psychoterapeuta, choć może być z wykształcenia psychologiem, to powinien jeszcze ukończyć specjalistyczny, kilkuletni kurs.
Psycholog, który nie ukończył takiego kursu, może odbyć z nami jedynie konsultacje. Konsultacje z psychologiem nie ingerują w osobowość, tak jak psychoterapia.
Psychoterapeuta to ktoś, kto nas wnikliwie wysłucha. Nie będzie doradzał, sugerował lub wskazywał na jakieś cudowne rozwiązanie problemu.
Głównym narzędziem pracy terapeuty jest relacja terapeutyczna, która jest jedyna w swoim rodzaju. Nie jest to zwykła rozmowa z kolegami lub koleżankami, nie jest też rozmową z żoną lub mężem.
Relacja ta charakteryzuje się specyficznymi fenomenami, np. przeniesieniem – nieświadomym przelewaniem przez pacjenta na terapeutę swoich reakcji emocjonalnych, które żywił do ważnych osób ze swojej przeszłości.
Ponadto zakłada anonimowość, wrażliwość i fachowość. Każdy terapeuta przez lata uczy się odpowiednich technik rozmowy z pacjentami/klientami, które prowadzą go do wglądu (czyli zrozumienia siebie i odczucia tego na poziome emocji).
Następnie w toku regularnego przeuczania, pacjent nabiera nowego, korektywnego doświadczenia. Nawet trudne sprawy z przeszłości, które wydają się na początku niezmienne, dzięki psychoterapii, można wtedy zinterpretować w inny sposób. Często możemy zmienić swoje fundamentalne przekonania, które utrudniają nam spokojne, szczęśliwe życie.
Kiedy warto rozważyć wizytę u psychoterapeuty?
Często sami możemy zaradzić wielu sytuacjom i przez to odnieść ulgę. Niektórzy naukowcy mówią, że nawet 50% zaburzeń można wyleczyć stosując tylko tzw. samoopiekę, np. dbając o dobry sen, odżywiając się w sposób zrównoważony czy zasięgając pomocy bliskich.
Mimo to, niektórym to nie pomaga. Przedłużające się napięcie, nadmierne martwienie się, powtarzające się lęki, czy obsesyjne myślenie o czymś, które rozciąga się w czasie (powyżej np. kilku tygodni), a które nie jest podatne na nasze działania samopomocowe, są znakiem, że warto rozważyć wizytę u psychoterapeuty.
Być może objawy, które nie ustępują, nie wymagają wielomiesięcznej terapii naszego zaburzenia. Istnieje szkoła poznawczo-behawioralna, która pomaga w niektórych zaburzeniach już po kilkunastu sesjach (sesją nazywa się po prostu wizytę u psychoterapeuty).
Psychoterapia na pewno nam też nie zaszkodzi. Nawet jeśli jej nie zakończymy, a jedynie zdecydujemy się na kilka sesji, zyskamy większą świadomość swoich zachowań i sposobu myślenia. Nie warto z nią zwlekać, jeśli jednak zależy nam na odzyskaniu pełni sił i powrocie do równowagi.
Jak podjąć decyzję o podjęciu psychoterapii?
Decyzja o psychoterapii zaczyna się od naszej gotowości, decyzji i chęci. Aby terapia była skuteczna, to przede wszystkim my musimy chcieć zrozumieć siebie. Spotkania terapeutyczne zakładają dwustronność - w praktyce oznacza to, że żaden terapeuta nie będzie nas namawiał na terapię, choć może zapytać nas o motywację. Żaden psychoterapeuta nie będzie nam w stanie pomóc, jeśli nie będziemy chcieli z nim współpracować.
Dlatego w podjęciu psychoterapii najważniejsze jest poczucie zgody w sobie i potrzeby podjęcia takiej pracy nad sobą.
Zapytaj siebie, jak się czujesz? Czy to jest O.K.?
Ważne jest, aby zanim udamy się na konsultacje (wstępne spotkania diagnostyczne, przed właściwą terapią), najpierw samemu sobie zadać kilka pytań:
Co się u mnie dzieje?
Co czuję?
Skąd może to wynikać?
Jakie emocje zwykle mi towarzyszą? Czy działam pod ich wpływem?
Im więcej dowiemy się o sobie sami, tym proces terapeutyczny będzie przebiegał efektywniej i lepiej.
Opinia bliskich
Nie każdy, nawet mimo widocznych objawów i ich świadomości, uda się na terapię. Może go zatrzymać jego najbliższe otoczenie, bliscy i przyjaciele. Być może nie wszystkim trzeba ujawniać nasze zamiary? Powinniśmy zaufać swojej intuicji, emocjom i ogólnemu samopoczuciu. Z pewnością warto jednak zasięgać opinii osoby zaufanej, która nas wesprze.
Otwarta i szczera rozmowa z kimś takim to nieoceniony wkład w nasze samopoznanie. Może okazać się, że myliliśmy się co do własnych motywacji. Może ktoś stojący z boku da nam jaśniejszy ogląd naszego położenia.
Czasami po prostu nie warto dłużej męczyć się z jakimś zaburzeniem i zwyczajnie zacząć szukać pomocy. Najpierw u bliskich, a jeśli to nie przynosi ulgi i lepszego samopoczucia, u psychoterapeuty.
Co terapia może w nas zmienić?
Jednym z korzystnych celów każdej psychoterapii jest zwiększenie świadomości swoich potrzeb – czego teraz potrzebuję? co pomoże mi lepiej radzić sobie z różnymi sprawami? Będąc bardziej świadomym swoich potrzeb, będziemy mogli nie tylko lepiej je zaspokajać, ale też w lepszy sposób odpowiadać na potrzeby innych.
Dzięki temu ulegną poprawie bliższe i lepsze relacje z innymi ludźmi, bez poczucia winy, strachu czy nieśmiałości.
Terapia może pomóc nam zyskać nową perspektywę na nasze problemy w pracy czy w innym miejscu, które są źródłem stresu. Dzięki niej możemy nauczyć się lepiej reagować na stresujące sytuacje, aby nie były one źródłem stresu. Psychoterapia może pomóc w kryzysie związanym z natłokiem spraw, niejasnymi obowiązkami lub trudną relacją z szefem czy zespołem, stanowiąc doskonałe narzędzie pomocy w wypaleniu zawodowym (tak leczeniu jak i profilaktyce). Ostatecznie, psychoterapia pozwala osiągać sukcesy w pracy, życiu rodzinnym i innych sferach życia. Daje większe poczucie rzeczywistości i pozwala cieszyć się z życia każdego dnia.
Cieszymy się, że przeczytałeś nasz artykuł.
To oznacza, że interesujesz się zdrowiem
psychicznym swoim lub innych. Czujemy się w obowiązku wspomnieć, że
wypalenie zawodowe ma wiele twarzy, a
każdego człowieka dotyka w inny sposób.
Bardzo ważne jest rozpoznanie wypalenia zawodowego w jak najwcześniejszym stadium i podjęcie pracy nad jego wyleczeniem. Pamiętaj, wypalenie zawodowe to nie choroba, to nie powód do wstydu, to nie oznaka słabości. Warto umówić się na konsultację ze specjalistą, aby zadbać o swoją energię życiową.
Ten artykuł napisał dla Ciebie Seweryn Leszczyński
Więcej informacji o autorze znajdziesz tutaj