Jak rozpoznać zdrową kulturę organizacji?
14 maja 2024
Agnieszka Riedel
Teraz bardziej niż kiedykolwiek, zdajemy sobie sprawę z wpływu, jaki praca może mieć na nasze zdrowie psychiczne. W czasach, gdy wypalenie zawodowe staje się coraz bardziej powszechnie znane, zdrowa kultura organizacji przestaje być tylko miłym dodatkiem – staje się wymogiem.
Z tego artykułu dowiesz się:
Z tego artykułu dowiesz się:
- Dlaczego kultura organizacji ma znacznie?
- Jakiej kultury organizacji warto szukać?
- Na co zwracać uwagę podczas procesu rekrutacji, a na co w trakcie okresu próbnego?
Co to jest "kultura organizacji"?
Prosto i moim zdaniem bardzo trafnie kulturę organizacji definiuje instytut Gallupa. Jest to po prostu: sposób, w jaki tutaj robimy rzeczy. Tak rozumiana kultura organizacji bazuje na realnych zachowaniach ludzi tworzących tę organizację i ma bardzo praktyczny, codzienny wymiar.
Organizacja pracy, work-life balance, autonomia, możliwości rozwoju, kryteria oceny pracowników, sposób komunikacji — to tylko niektóre z aspektów, na które wpływa kultura organizacji. To od niej w dużym mierze zależy czy w pracy czujemy się spełnieni, doceniani i traktowani podmiotowo.
Organizacja pracy, work-life balance, autonomia, możliwości rozwoju, kryteria oceny pracowników, sposób komunikacji — to tylko niektóre z aspektów, na które wpływa kultura organizacji. To od niej w dużym mierze zależy czy w pracy czujemy się spełnieni, doceniani i traktowani podmiotowo.
Jaki to jest zdrowy sposób robienia rzeczy?
Między innymi taki, który nie prowadzi do wypalania się pracowników. Model Leiter i Maslach (2004) opisuje 6 głównych obszarów niedopasowania między pracownikiem a pracą: obciążenie pracą, kontrola, wynagrodzenie, wspólnotowość, sprawiedliwość i wartości.
Przyjrzyjmy się zdrowym wymiarom tych obszarów:
Przyjrzyjmy się zdrowym wymiarom tych obszarów:
1. Adekwatna ilość zadań: Wymagania ilościowe i jakościowe są dostosowane do możliwości pracownika, zapewniając równowagę między wyzwaniami a dostępnymi zasobami
2. Autonomia i zaufanie: Pracownicy mają wpływ na decyzje dotyczące ich pracy i dysponują niezbędnymi zasobami
3. Docenianie: System wynagrodzeń jest sprawiedliwy i odpowiada oczekiwaniom, uwzględniając zarówno materialne, jak i niematerialne aspekty
4. Wspólnotowość: Organizacja zachęca do współpracy, wsparcia koleżeńskiego oraz rozwiązywania konfliktów
5. Sprawiedliwe traktowanie: Przejrzyste i uczciwe traktowanie wszystkich pracowników, równy dostęp do zasobów i nagród
6. Zgodność wartości: Praca jest w harmonii z osobistymi przekonaniami pracownika, co pozwala na realizację zawodową bez kompromisów etycznych.
Cieszymy się, że czytasz nasz artykuł.
To oznacza, że interesujesz się zdrowiem
psychicznym swoim lub innych. Czujemy się w obowiązku wspomnieć, że
wypalenie zawodowe ma wiele twarzy, a
każdego człowieka dotyka w inny sposób.
Bardzo ważne jest rozpoznanie wypalenia zawodowego w jak najwcześniejszym stadium i podjęcie pracy nad jego wyleczeniem. Pamiętaj, wypalenie zawodowe to nie choroba, to nie powód do wstydu, to nie oznaka słabości. Warto umówić się na konsultację ze specjalistą, aby zadbać o swoją energię życiową.
Czy to wszystko, czego potrzebujemy, by być szczęśliwi w pracy?
Jak się pewnie domyślasz — nie, ale jest to bardzo dobra baza wyjściowa. Mamy różne potrzeby, preferencje i oczekiwania względem miejsca pracy. To trochę tak jak z lodami: wszyscy zgodzimy się, że podstawą dobrych lodów są wysokiej jakości składniki. Za to wybór najlepszego smaku jest sprawą wysoce zindywidualizowaną.
A więc, jak smak firmy wybrać?
Zastanów się przez chwilę, czego chcesz od swojego miejsca pracy. Poniżej wymieniłam kilka przykładowych pytań, które mogą Ci w tym pomóc:
Nie ma uniwersalnie najlepszej kultury organizacji. Chodzi o to, żeby wybrać taką, która jest zdrowa = niewypalająca i odpowiada Tobie.
A więc, jak smak firmy wybrać?
Zastanów się przez chwilę, czego chcesz od swojego miejsca pracy. Poniżej wymieniłam kilka przykładowych pytań, które mogą Ci w tym pomóc:
- Wolisz wykonywać zadania samodzielnie czy pracować zespołowo?
- Jak ważna jest dla Ciebie elastyczność godzin pracy i możliwość pracy zdalnej?
- Lepiej czujesz się w dynamicznie zmieniającym się środowisku, czy bardziej spokojnym i przewidywalnym?
- Jak bardzo zażyłe relacje chcesz stworzyć ze współpracownikami?
- Preferujesz formalną czy luźną komunikację?
- Czy angażowanie się firmy w działania społeczne lub środowiskowe jest dla Ciebie istotne? A może zależy Ci na innowacyjności?
- Czy oczekujesz szybkiej możliwości awansu w strukturach organizacji, czy wolisz skupić się na rozwoju w swojej wąskiej dziedzinie?
Nie ma uniwersalnie najlepszej kultury organizacji. Chodzi o to, żeby wybrać taką, która jest zdrowa = niewypalająca i odpowiada Tobie.
Po czym rozpoznać dobrą (dla Ciebie) kulturę organizacji?
W tym miejscu chciałabym Cię zachęcić do traktowania rozmowy rekrutacyjnej oraz okresu próbnego jako szansy na poznanie firmy. To czas, w którym możesz ocenić, czy do siebie pasujecie. Aby dokonać trafnej oceny, ważne jest zebranie i analiza odpowiednich informacji. Poniżej znajdziesz wskazówki, na co zwrócić uwagę.
Odrób pracę domową
Jeszcze przed rozmową rekrutacyjną możesz dużo dowiedzieć się o kulturze organizacyjnej potencjalnego pracodawcy. Sprawdź:
Przygotuj pytania na rozmowę kwalifikacyjną oraz do zadania przyszłym kolegom i koleżankom z pracy w trakcie okresu próbnego.
Weź pod uwagę, że rolą rekrutera/ki jest dobre zaprezentowanie firmy i czytaj międzywierszami. Twoi przyszli współpracownicy mogą być bardziej szczerzy i gotowi do podzielenia się swoimi doświadczeniami, dlatego warto pytać o ich doświadczenia i obserwacje w trakcie okresu próbnego.
Poniżej lista zagadnień:
Obserwuj i wyciągaj wnioski
Podczas okresu próbnego masz szansę na bezpośrednią obserwację stylu zarządzania swojego przełożonego oraz jakości i częstotliwości otrzymywanych informacji zwrotnych. Zwróć uwagę, czy praca zapewnia potrzebne narzędzi do wykonywania Twojej pracy, a także oceń ilość zadań i wyzwań stawianych przed Tobą i Twoimi współpracownikami. Poświęć również czas na bliższe poznanie współpracowników, aby ocenić, czy tworzą oni wspierającą się społeczność.
Kultura organizacyjna ma kluczowe znaczenie dla satysfakcji z pracy i może wpływać na ryzyko wypalenia zawodowego. Gdy szukasz nowego miejsca pracy, ważne jest, aby dokładnie zbadać, jakie są praktyki i wartości w firmie oraz zastanowić się nad własnymi preferencjami. Sprawdź, czy potencjalny pracodawca promuje zdrową atmosferę pracy, która odpowiada Twoim potrzebom i oczekiwaniom.
Odrób pracę domową
Jeszcze przed rozmową rekrutacyjną możesz dużo dowiedzieć się o kulturze organizacyjnej potencjalnego pracodawcy. Sprawdź:
- Stronę kariery: Wiele firm posiada dedykowane strony dla kandydatów, gdzie znajdziesz informacje o środowisku pracy, benefitach, programach rozwojowych, misji, wartościach oraz działaniach CSR. Te ostatnie pozwolą Ci ocenić, czy wartości firmy rezonują z Twoimi.
- Ogłoszenie o pracę: Analiza użytych słów i fraz może zdradzić wiele o kulturze firmy. Na przykład zwroty takie jak „wysoka odporność na stres” czy „multitasking” sugerują dynamiczne środowisko pracy. Zwróć uwagę również na użycie inkluzywnego języka czy wzmianki o wielokulturowości
- Benefity: Niektóre benefity mogą wskazywać na konkretne polityki firmy np. prorodzinną (dofinansowanie żłobka), prozdrowotną (dostęp do pomocy psychologicznej), czy rozwojową (fundusz szkoleniowy).
- Profile społecznościowe i wystąpienia leaderów: Możesz tam znaleźć relacje z firmowych wydarzeń, a także dowiedzieć się więcej o celebracji sukcesów i planach rozwojowych firmy.
- Strony z opiniami (np. Gowork, Glassdoor): Jeżeli zauważysz, że pewne problemy pojawiają się regularnie w recenzjach, warto zadać o nie pytania podczas rozmowy kwalifikacyjnej.
Przygotuj pytania na rozmowę kwalifikacyjną oraz do zadania przyszłym kolegom i koleżankom z pracy w trakcie okresu próbnego.
Weź pod uwagę, że rolą rekrutera/ki jest dobre zaprezentowanie firmy i czytaj międzywierszami. Twoi przyszli współpracownicy mogą być bardziej szczerzy i gotowi do podzielenia się swoimi doświadczeniami, dlatego warto pytać o ich doświadczenia i obserwacje w trakcie okresu próbnego.
Poniżej lista zagadnień:
- Jak misja i wartości firmy wpływają na codzienną pracę? Jeśli to pytanie sprawi rekruterowi/rekruterce trudność, możliwe, że oficjalne wartości firmy nie mają dużego przełożenia na praktykę.
- Integracje firmowe. Jak wyglądają i czy udział wydaje się w pełni dobrowolny i czy obowiązkowy? W małych zespołach, całą firmą a może razem z rodziną? Rodzaj wydarzeń integracyjnych powie Ci wiele kulturze firmy, niezależnie od tego, czy chcesz brać udział w integracji, czy nie.
- Odłączenie od pracy. Kiedy ostatnio osoba, którą pytasz, miała wakacje, na których w pełni się odcięła? Czy pracownicy mają zainstalowane komunikatory pracowe na telefonach? Jak często są nadgodziny?
- Elastyczność. Dowiedz się, kto w firmie ma elastyczny czas pracy oraz czy osoby pracujące zdalnie/w niepełnym wymiarze mają okazje do integracji i równe możliwości awansu.
- Niepowodzenia. Czy pracownicy osiągający gorsze wyniki otrzymują potrzebne wsparcie i informacje zwrotne?
- Oceny pracownicze. Jak wygląda system ocen pracowniczych i możliwości awansu? Czy osoby zajmujące wyższe stanowiska firmy są zróżnicowane?
Obserwuj i wyciągaj wnioski
Podczas okresu próbnego masz szansę na bezpośrednią obserwację stylu zarządzania swojego przełożonego oraz jakości i częstotliwości otrzymywanych informacji zwrotnych. Zwróć uwagę, czy praca zapewnia potrzebne narzędzi do wykonywania Twojej pracy, a także oceń ilość zadań i wyzwań stawianych przed Tobą i Twoimi współpracownikami. Poświęć również czas na bliższe poznanie współpracowników, aby ocenić, czy tworzą oni wspierającą się społeczność.
Kultura organizacyjna ma kluczowe znaczenie dla satysfakcji z pracy i może wpływać na ryzyko wypalenia zawodowego. Gdy szukasz nowego miejsca pracy, ważne jest, aby dokładnie zbadać, jakie są praktyki i wartości w firmie oraz zastanowić się nad własnymi preferencjami. Sprawdź, czy potencjalny pracodawca promuje zdrową atmosferę pracy, która odpowiada Twoim potrzebom i oczekiwaniom.
Bibliografia:
Career Contessa. (2023). How to Learn About Company Culture: 10 Questions to Ask (Solo Episode) [Podcast episode]. [Odcinek podcastu]. Career Contessa. Pobrano z https://podcasts.apple.com/us/podcast/how-to-learn-about-company-culture-10-questions-to/id1434354911?i=1000563460515
Gallup. (2022). Jak budować lepszą kulturę firmy [Artykuł internetowy]. Pobrano z https://www.gallup.com/workplace/327371/how-to-build-better-company-culture.aspx#ite-327440
Leiter, Michael & Maslach, Christina. (2004). Areas of Worklife: A Structured Approach to Organizational Predictors of Job Burnout. 10.1016/S1479-3555(03)03003-8.
Tucholska, Stanisława – Instytut Psychologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. (2001). Christiny Maslach koncepcja wypalenia zawodowego: etapy rozwoju. Przegląd Psychologiczny, 44(3), 301-317. Al. Racławickie 14, 20-950 Lublin.
Ten artykuł napisała dla Ciebie Agnieszka Riedel
Więcej informacji o autorce znajdziesz tutaj